Haarlem
De
Sparendamse of
Spaarndamse tol
Van Haarlem komen loodjes voor met op de
voorzijde het stadswapen en op de keerzijde een jaartal of een getal dat het
jaar in de eeuw weergeeft.
Op de meeste van deze loodjes is een letter geklopt en soms ook een getal.
De loodjes waren bestemd voor de betaling van de Sparendamse of Spaarndamse tol
en maakten deel uit van de drie tollen welk geheven werden 'binnen de Dunen'.
Naast de Haarlemse tol waren daar nog de Grafelijke- of
Goudse Tol en de Wassenaarse tol welke bij Alphen geheven werd.
In de tolboeken die zich in het Algemeen Rijksarchief bevinden is een
regelmatige vermelding van Teekengelt
In september 2013 is er in Alkmadders een artikel verschenen
van
Alfred Bakker "De
Vuurbaak bij Weteringbrug" waarin ook over de Haarlemse bakenloodjes wordt
gesproken.
In De Beeldenaar Nr.
4 en Nr.
5-2016 worden 'De Bakenloodjes met het wapen van Haarlem' uitvoerig
besproken.
Type HC
Voorzijde : wapen van de stad Haarlem en
ingeslagen letter(s)
Keerzijde : laatste twee cijfers van het jaartal
Loodjes (meestal?) gegoten in "medailleslag" dus: stads wapen Haarlem
↑ / laatste twee cijfers van het jaartal
↑
Referentie: Allex Kussendrager, Bakenloden
- Voor een veilige route door de Noordelijke-Nederlanden. Haarlem, type HC pagina
71.
Pelsdonk 042
jaar 16.. |
letter(s) |
Ø mm |
bijzonderheden |
50 |
gevonden in de binnenstad van Haarlem | ||
61 |
of I9?. (16)61 lijkt het meest waarschijnlijk, gegevens Koninklijk Munt- en Penningenkabinet. | ||
61 | 19 | gevonden in Engeland. UKdatabase | |
78 |
I |
28 | Numis 1037848. MPO veiling 44 woensdag 26 november 2014 lot 5644, collectie Nico Arkesteijn nu collectie HC02. Besproken op Lodenpenningen-Méreaux |
78 |
I |
27 | gevonden in Amsterdamse stortgrond, collectie PdB170122. |
78 |
? |
25 | 06-2019 aangeboden op MP, gevonden in een sloot in Ursem |
79 |
P |
25 |
particuliere collectie,
Numis 1036281 |
P |
27 |
loodje gevonden op een akker bij Kasteel Maurick te Vught door Ed Swarts, dikte 2,8 mm, massa 11,81 gram | |
79 |
P |
26 |
getoond op Loden penningen-Mèreaux 442554853 , gewicht 11,82 gram en Munthunter.nl. Collectie MvdH |
80 |
S |
25 |
gevonden in Wijnjewoude (Fr.) en geklopt met " 15 ", vondsten.nl 60388 |
81 |
D |
27 |
gevonden tijdens rioolwerkzaamheden bij de haven van Zierikzee. Punt op de ' i ', collectie HC04 |
83 |
22 |
collectie HC01, Numis 1037116 | |
83 |
P | gevonden bij Rijnsaterwoude, collectie HC03 | |
83 |
P | 21 | Massa 8,26 gram. Collectie WN. |
84 |
I |
22 |
gegevens NISA (OZ71-M2). Scheepswrak OZ 71, ondergang schip eind 17e eeuw. |
85 |
P |
22 |
gegevens NISA (OZ71-M3), Numis 1037328.Scheepswrak OZ 71, ondergang schip eind 17e eeuw. |
85 | D | 21 | MPO veiling 26/375 #6104, collectie HC05 |
85 | H | HAE veiling 14-11-2023 lot #2798, collectie HC06 | |
86 | V | 22 | Bodemvonstenwereld.nl , gevonden bij Leimuiden |
87 |
07-2019 aangeboden op MP | ||
88 |
C |
20 |
gevonden in de gemeente Graft - de Rijp |
88 | MPO veiling 42 lot 5820 | ||
88 |
A | 22 | gevonden in Delft, klop A in een driehoek, collectie PW092012, MPO veiling 66 lot #2857 |
89 | P | 21 | veiling 23 Karel de Geus lot nr. 1616. Massa 5,59 gram. Collectie WN. |
89? |
E? | gevonden op een stuk land naast de Franekervaart bij Easterlittens (Oosterlittens) Friesland. | |
90 |
H | gevonden op een stuk land naast de Franekervaart bij Easterlittens (Oosterlittens) Friesland. | |
91 |
C |
21 |
gegevens NISA (OH107-M4), Numis 1037338. Scheepswrak OZ 71, ondergang schip eind 17e eeuw. |
91 |
I | 06-2019 aangeboden op MP | |
91 |
D |
20 |
02-2022 getoond op FB |
92 |
C |
20 |
gegevens NISA (OH107-M5), Numis 1037340. Scheepswrak OZ 71, ondergang schip eind 17e eeuw. |
93 |
W |
20 |
gevonden in de Friese Wouden door Sjoerd Kloosterman. Massa 8 gram, mooie klop! Bron Lodenpenningen-Méreaux |
94 | 20 | gegevens NISA (los-M98), Numis 1037763 | |
95 | 18,4 | Schulman veiling 344 (03-2014) lot 1313 | |
95 | 18 x 19 | collectie Belasting Museum #32239. Niet zeker of het een bakenlood betreft. | |
96 | D | 19 | gevonden op een akker bij Leeuwarden. Vondsten.nl 65128 |
96 | S | 20 | gevonden in de gemeente Graft - de Rijp |
Type HD
Voorzijde : wapen van de stad
Haarlem
Keerzijde : jaartal en ingeslagen letter(s) en / of de waarde in Stuivers (>
1718?)
Loodjes
(meestal!) met de volgende "stempelstand" gegoten: stads wapen Haarlem
→ / cijfers van het jaartal
↑
Referentie: Allex Kussendrager, Bakenloden
- Voor een veilige route door de Noordelijke-Nederlanden. Haarlem, type HD pagina
71.
Pelsdonk 043
jaar | letter(s) | St. |
Ø mm |
bijzonderheden |
1691 | 6/9 | 21 | veiling 23 Karel de Geus lot nr. 1617, JMP 1916 pag. 94-477 | |
1692 |
G |
22 |
JMPK 1916 pagina 94 nr. 477, verzameling E. Voet Jr. | |
1697 |
JMPK 1916 pagina 94 nr. 478 | |||
1697 |
A | - | 22 | gevonden te Eastermar, MP032017, collectie HD23 |
1697 |
W | gevonden te Enkhuizen door J. den Das, Wf4 | ||
1698 |
G |
22 |
gevonden te Kampen, gegevens K.P.K. | |
I |
21 |
gevonden bij Gouda collectie HD25 | ||
169(8?) |
G? | Ebay 04-2014 | ||
1698 |
O | collectie Fries Museum uit nalatenschap J.Z. | ||
1701 | M | 20 |
veiling
147 Jacques Schulman, 12-1924, lot 475 uit collectie Jhr. C.H.C.A. v.
Sypesteyn. Dit
is het exemplaar uit
JMP
1916 pag. 94-479. nr. 110 in de catalogus van de Penningen, Loodjes en Munten in de collectie van het Ned. Economisch-Historisch archief |
|
1701 |
G |
22 |
meer info en grotere afbeelding op bodemvondstenwereld.nl | |
1702 | 22 | gevonden in Amsterdamse stortgrond, collectie PdB170122, overslag? | ||
1702 |
12 | HAE veiling 14-11-2023 lot #2798, collectie HD32 | ||
1703 |
Vondsten.nl | |||
1707 |
22 |
JMPK 1916 pagina 94 nr. 480, verzameling E. Voet Jr. | ||
1708 |
S |
22 |
gegevens K.P.K. | |
1708 | P | I | 21 | gevonden bij Gouda collectie MvdH |
1709 | I | 22 | gevonden in Ter Aar. Massa 7,94 gram. Collectie HR | |
170. | gevonden in Harderwijk en getoond op FB | |||
1710 | 20 | detectorforum Pieppiep | ||
1712 | S | 22 | collectie HD02 | |
1712 |
E | - | gevonden te Kootstertille, collectie SvdB240317 | |
1712 |
W M | - | 07-2018 aangeboden op Catawiki, nu collectie Esmee | |
1713 |
gevonden omgeving Gouda | |||
1713 |
I S | I? | 1 stuiver?, J. Janssen? Archeologisch museum Haarlem | |
1713 | E | 12? | 23 | collectie HD03 |
1713 |
C C | p |
21 |
MPO veiling 24 donderdag 26 november 2009 lot nr 4963. Op Catawiki aangeboden 03-2020. |
1713 |
M E | - | 20 x 22 | opmerkelijk, geen waarde, alleen twee letters. Gevonden omgeving Gouda, collectie HD27 |
1715 | H B | 21 | forum detecties.nl | |
1715 |
C C |
23 |
JMPK 1916 pagina 94 nr. 481, verzameling E. Voet Jr. | |
1715 |
A? |
20 |
Lodenpenningen-Méreaux | |
1715(9?) | C V (T) | Numis 1037118 | ||
1716 | A I | 22 |
veiling
147 Jacques Schulman, 12-1924, lot 475 uit collectie Jhr. C.H.C.A. v.
Sypesteyn. Dit
is het exemplaar uit
JMP
1916 pag. 94-479. nr. 111 in de catalogus van de Penningen, Loodjes en Munten in de collectie van het Ned. Economisch-Historisch archief |
|
1716 | P v ? | 8? | 22 | gevonden in een gebied afgelijnd door Boulogne s/m, Terwaan, Menen, Nieuwport, dus zuid West-Vlaanderen en Noord-Frankrijk. collectie HD20 |
1716 | P S | - | 21 x 22 | gevonden omgeving Drachten, collectie HD18 |
1716 | G D | - | 21 | gevonden omgeving Kootstertille, collectie GvdV en getoond op FB. Opmerkelijk geen waarde maar een grote G en kleine D geklopt |
1716 | I T | - | 20 | HAE veiling 14-11-2023 lot #2798, collectie HD31 |
1717 |
I D | 1? | Muntkoerier 10-1985 | |
1717 |
A A/V? | ?S | 22 | gevonden op de IJsselkade van Deventer. De tweede klop is geen duidelijke A, misschien een omgekeerde V? Geen waarde geklopt, alleen de S van Stuiver. |
1717 |
A/ꓷ | 23 | boven het jaartal twee letters, de letter A in een driehoek, de letter D gespiegeld (ꓷ ) weergegeven. Getoond op FB | |
1718 |
D B(?) |
17 |
gevonden omgeving Drachten, collectie HD04 | |
1718 |
H W | 6? | 07-2021 aangeboden op MP | |
1718 |
V | HAE veiling 14-11-2023 lot #2798, collectie HD34 | ||
1719 | volgens Pelsdonk 01.11.043 | |||
1719 | C | 15 | gevonden omgeving Heerenveen, collectie VL170507a | |
1720 | H | 12 | 21 | 06-12-2021 gevonden omgeving Heerenveen bij De Knipe door Jan Bijlsma. In het stadswapen klop van letter P? |
1721 | D | 12 | 20 x 21 | gevonden in Friesland, collectie HD17 |
1721 | I | 12 | gevonden omgeving Meppel, Bodemvondstenwereld | |
1721 | I | 12 | 23 | gevonden in de uitgegraven grond van de haven "kolk" van Joure, Bodemvondstenwereld |
1721 | B | 12 | 21 x 23 | Karel de Geus veiling 44 lot 280 |
1721 | G | 8 | gevonden te Grootebroek, collectie Gemeente Hoorn? Een prachtig exemplaar. | |
1721 | I | 12 | 23 | gevonden door Rens, getoond op Loden penningen Méreau 442554853 |
1722 | I | 12 | getoond op de DDA ledendag te Reutum 2015, vreemde "uitgeschoten 7" | |
1722 | volgens Pelsdonk 01.11.043 | |||
1722 | 8 | 20 - 22 |
veiling
147 Jacques Schulman, 12-1924, lot 475 uit collectie Jhr. C.H.C.A. v.
Sypesteyn. Dit
is het exemplaar uit
JMP
1916 pag. 94-479. nr. 111 in de catalogus van de Penningen, Loodjes en Munten in de collectie van het Ned. Economisch-Historisch archief |
|
17(2)3 | C | 8 |
22 |
gevonden omgeving Heerenveen, collectie HD05 |
1723 |
T P |
23 |
JMPK 1916 pagina 94 nr. 484, verzameling E. Voet Jr. | |
1723 |
P | 8 |
21 x 23 |
gevonden omgeving Voorburg, vreemd gevormd jaartal, vooral de 2, collectie HD24 |
1724 |
12 | HAE veiling 14-11-2023 lot #2798, collectie HD33 | ||
1725 | I | 12 | 21 | gevonden te Eastermar, collectie HD22 |
1725 | D | 8 | 21 | 07-2023 aangeboden op MA-Shops |
1725 | T | 8 | 20 | HAE veiling 14-11-2023 lot #2799 |
1726 | A | 12 | gevonden in de buurt van Zwolle | |
1726 | I | 12 | 21 | gevonden bij Jutrijp-Hommerts |
1726 |
C | 8 |
22,5 |
gevonden door Arjen Rijst in de polder bij Westzaan en getoond op FB |
1727 | I | 8 | 21 | gevonden in de gemeente Graft - de Rijp |
1727 |
C | 18 | gevonden omgeving Heerenveen, collectie VL170507a | |
1728 |
C | 20 x 22 | gevonden in Zeeland, collectie HD06 | |
1728 |
C | 8 | 21 | gevonden in Zuid-Holland op 21-08-2012, 7,92 gram, detectorforum Pieppiep |
1728 | I(?) | particulier collectie Anna Paulowna | ||
1729 |
I | 8 | Archeologisch museum Haarlem | |
1729 |
I | 12 | 20 x 24 | gevonden te Ureterp, collectie HD16 |
1731 | S | 12 |
23 |
collectie NISA (OB55II-M11), Numis 1037717 |
1732 |
D (P?) | 8 | particuliere collectie | |
1736 |
I | 8 |
21 |
collectie MvdH |
1739 |
B | 8 |
27 |
collectie NISA (OG43-M3), Numis 1037722 |
1740 |
H | 8 |
21 |
MPO veiling 42 lot 5817, getoond op Loden penningen Méreau. MPO veiling 66 lot #2856 |
1740 | 15 | gevonden omgeving Heerenveen, collectie VL170507a | ||
1740 | 8 | 20 | gevonden in de gemeente de Friese Meren door Hans van den Belt, FB / Lodenpenningen-Méreaux | |
1741 |
I | 8 |
21 |
MPO veiling 05-2012, collectie HD15 |
1745 | D | 0 |
22 |
waarde "0" is zeer vreemd, gevonden 11-04-2002 op de Moortsche Veenweck te Moordrecht, collectie HD07 |
1745 | S | 0 |
21 x 23 |
waarde "0" is zeer vreemd, gevonden bij Gouda collectie HD26 |
1746 |
I | 8 | Muntenbodemvondsten.nl | |
1746 |
I | 12 | 22 | collectie J. den Das |
1747 | 15 | forum PiepPiep | ||
1748 |
P | 12 | 21 | collectie HD08 |
1748 |
P | 8 | 22 | Bodemvondstenwereld 6,28 gram en getoond op Loden penningen Méreau 442554853 |
1748 |
I | 12 | 21 | collectie HD21 |
1749 |
A | 12 | 22 | MPO veiling 26/375 #6103, collectie HD09 |
1750 |
gevonden in Engeland. LTT_13 page 3 en LTT_18 page 4 | |||
1751 |
A | 12 | prijslijst Henzen september 2002 nummer 4557 | |
1751 |
I | 8 | 20 | HAE veiling 14-11-2023 lot #2800 |
1752 |
A | 8 |
21 |
gevonden in Schagen, particuliere collectie, Vondsten.nl 26643 |
1752 | I | 12 | gevonden gevonden in Noordwolde door Peter Veldhuizen. | |
1753 | G | 12 | 20 | HAE veiling 14-11-2023 lot #2797 |
1754 | G | 12 | HAE veiling 14-11-2023 lot #2798, collectie HD35 | |
1755 |
I | 8 | particuliere collectie Anna Paulowna | |
1755 |
I | 8 | 21 | MPO veiling 11-2012, kavel 4635 |
1757 | - | - | 22 | ongebruikt loodje omdat er nog geen letter of waarde is ingeslagen. Gevonden bij Leimuiden, Bodemvondstenwereld en getoond op Loden penningen Méreau 442554853 |
1758 | C | 12 | 23 | 102023 aangeboden op MP |
1759 | P | 8 | 21 | Facebook Loden penningen-Mereaux |
17(61)? | G | 12 | 20 | vindplaats Drachtstercompagnie |
1761 | I | 8 | 21 x 23,6 | gevonden in stortgrond uit Cadzand door Paul Callewaert en getoond op Loden penningen Méreau 442554853 |
1762 | I | 15 | collectie Van Diep Archeologie Dordrecht, inv. nr. 9802.322.017 | |
1762 | A | 10 | Ebay 04-2014 | |
1763 | E (?) | 15 | 23 | collectie HD10 |
1763 | S | 15 | 23 | 6 gram, gevonden door Teunis Bos en getoond op Loden penningen Méreau 442554853 |
1763 | D | 15 | 22 | bij Jistrum gevonden door Tjeerd Hiemstra en getoond op PiepPiep |
1764 | S | 15 | 20 | gevonden in Friesland, 2 gram, detectorforum Pieppiep |
1764 | E | ? | 22 | spijkergat door waarde, Schulman veiling 357 lot #1753 |
1764 | L | 15 | 23 | 07-2020 aangeboden op MP |
1766 | T | 15 | gevonden in Hazerswoude Rijndijk in baggerslib | |
1767 | S | 10 | gevonden Zuid-West Friesland, Vondsten.nl | |
1768 | A | 10 | 22 | veiling 23 Karel de Geus lot nr. 1618, JMP 1916 pag. 94-482 |
1770 | G | 15 | gevonden in Friesland (Kooistra) | |
1770 | B | 15 |
23 |
gevonden Noord-Braband, particuliere collectie |
1770 | H - (I?) | 10 |
22 |
gevonden bij Heerenveen, getoond door Johan op DDA zoekdag Zeeland 11112017 |
1771 | H | 15 | 22 | gevonden in Amsterdamse stortgrond, collectie PdB170122, mooi vormgegeven jaartal |
1771 | H | 15 | Numis 1037703 | |
1772 | E | 15? | 20 x 18 | gevonden in Zeeland, collectie HD11 |
1774 | P | HAE veiling 14-11-2023 lot #2798, collectie HD36 | ||
1775 | \ V / | 15 | 22 | klop waarschijnlijk een ' W ', gevonden bij Heerenveen. Collectie HD29 |
1776 | volgens Pelsdonk 01.11.043 | |||
1777(/6?) | P | 15 |
25 |
gevonden in Haarlem, gegevens K.P.K. |
1778 | I | 10 | 22 | gevonden op Texel. PAN 77058 'functie onbekend', Numis 1154351 |
1780 | P | 10 | 20 | website Pieppiep |
1781 | C | 10 | ||
1781 | P | 15 | gevonden aan de Veerdam (jachthaven) te Papendrecht | |
1781 | P | 15 | 25 | op 09-04-2022 gevonden en besproken en getoond op FB. Toeval? dat dit lood ook uit 1781 is met 15 - P |
1783 |
C | 10 | 23 x 20 | collectie HD12 |
1785 |
G | ? |
23 |
gevonden bij Den Burg. Gegevens K.P.K. |
1785 |
I | ? |
22 |
door Jan van Schendel gevonden bij Blokzijl |
1787 |
P | 10 |
22 |
gevonden Alphen a/d Rijn. Gegevens K.P.K. |
1787 |
C | 15 |
22 x 17 |
gevonden op een Zeeuwse akker, collectie HD28 |
1788 | H | 10 | 20,7 | gevonden bij Bergum (Fr.), collectie R. van der Meer |
1790 |
I | 15 | 26 | collectie HD13 |
1790 |
S | 15 | 25 | collectie HD01, Numis 1037119 |
1790 |
P | 15 | collection David Powell, front - back | |
1791 |
E | 15 | collectie VK170521 | |
1791 |
15 | 23 x 24 | 02-2020 op FB, gevonden net buiten Amsterdam. Collectie HD30 | |
1791 |
F | 15 | HAE veiling 14-11-2023 lot #2801 | |
1792 |
L | 15 | ca 25 | 08-2021 op FB, gevonden bij Nieuwveen door Axel Vroling |
1793 | gevonden Zuid-West Friesland, Muntenbodemvondsten | |||
1793 | H | 15 | 22 x 24 |
gevonden op een akker in Rogat, in de buurt van De Wijk in Drente langs de Hoogeveense vaart. Mogelijk mee gekomen met stadsvuilnis. |
1794 | I | 15 | Coin Investment veiling 47 + 48 november 1994 lot #418 | |
1794 | L | 15 | 23 | veiling 26 (19-20 november april 2001), L. Schulman lot 2144 (hier ten onrechte een armenpenning genoemd) |
1794 | E | 15 | 23 | De Beeldenaar 43 maart/april 2019 nr 2 pagina 91, Numismatisch Speurwerk 52 |
1794 | C | 15 | 24 | gevonden op een akker in Oosterland (Wieringen), door TvM, vondstnummer 19-246 |
1796? | HAE veiling 14-11-2023 lot #2798, collectie HD37 | |||
1796 | I | 15 | gevonden omgeving Oosterhout, collectie MvdH | |
1797 | O |
1 |
23/24 | veiling 23 Karel de Geus lot nr. 1619. Onwaarschijnlijke waarde in omschrijving, de "5" is ongetwijfeld voor een "6" aangezien |
1798 | A | 15 | 22,5 | gevonden bij Bergum (Fr.), collectie R. van der Meer |
1798 | H | 15 | 22 | collectie HD19 |
1800 | C | 15 | 23 | JMPK. 1916, pagina 95 nr. 485 in 1916 in de verzameling Mej. M G. A. de Man, nu collectie Zeeuws Museum |
1800 | 23 x 15 | Numis 1037905 | ||
1801 | M | 15 |
23 |
gevonden bij Jelsum, particuliere collectie, Numis 1036213 |
1802 | I | 15 |
22 |
collectie HD14, Numis 1037117 |
|
|
|
||
???? | 15 | 18 x 18 | fragment van een loodje met alleen de waarde gevonden door Arjan Wagemakers en getoond op Loden penningen Méreau 442554853 |
De afschaffing van het Vuurloot
of Lantaarngeld werd op 30 januarij 1846 aangekondigd in de
Opregte Haarlemsche Courant van 3 februari 1846: